همانطور که در مقاله راهنمای جامع تازه واردان به کانادا اشاره شد، جستجوی محل اقامت یا اجاره خانه در کانادا مهمترین دغدغهٔ اکثر تازهواردان بعد از مهاجرت به این کشور است. خوشبختانه امروزه روز میتوان قبل از ورود به کشور مقصد، محل اقامت موقت و اولیه را رزرو کرد و بسیاری از مهاجران هم به طور معمول همین کار را میکنند. اجارهٔ هتل و هاستل، تا آپارتمان و کاندو برای چند روز یا چند هفته، مرسومترین اتفاقیست که در بدو ورود به کانادا خیالمان را از بابت سرپناه راحت میکند. تا مهلتی پیدا کنیم و دست چپ و راستمان را از هم تشخیص بدهیم و بعد سر فرصت به دنبال اجاره یا در صورت برخورداری از تمکن مالی لازم به سراغ خرید خانه برویم.
البته مواردی هم بوده که سکونت موقت در هتل و اقامتگاه، از چند روز و هفته به به چند ماه هم رسیده است. اتفاقی که برای بسیاری از دانشجویان خارجی میافتد و شاید آنقدری که یک خانوادهٔ چند نفره را آزار میدهد، برای آنها مشکل ساز نباشد. در هر حال هرچه سریعتر مقدمات اجاره خانه را فراهم و خانه مورد نظرمان را پیدا کنیم، زودتر به آسودهخاطری و آرامش لازم میرسیم. در این مقاله، ما به الزامات و زیر و بم اجاره خانه در کانادا برای تازه واردین خواهیم پرداخت تا با آمادگی و اطلاعات کامل، فصل جدید زندگیتان را در این سرزمین جدید آغاز کنید. در صورت تمایل مطلب زندگی در کانادا برای ایرانیان را مطالعه بفرمایید.
فرایند اجاره خانه در کانادا برای تازه واردین، در قیاس با دردسرهای خرید و گرفتن وام مسکن، از خیلی جهات سادهتر و سرراستتر است. خود ماجرای وام به یکسری پیشنیازها احتیاج دارد که در مطلب شرایط دریافت وام مسکن در کانادا به آنها اشاره کردهایم. اما با این حال شروع مسیر اجارهنشینی هم چالشهای خودش را دارد و تصمیم مهمی است که روی تمام هزینهها و کیفیت زندگی افراد اثر میگذارد. حالا این هشت مرحلهای که در ادامه مطالعه میکنید، تصویر نسبتا واضحی از کل فرایند اجارهنشینی فراهم میکند.
برای یافتن محل اقامت مناسب در کانادا دو راه وجود دارد. راهکار اول اینست که خودتان از طریق روشهای آنلاین و آفلاین به جستجو بپردازید. مثلا میتوان از سایت و اپلیکیشنهایی مثل ViewIt و Condos.ca و Craigslist و Kijiji Zumper و Padmapper بیشترین استفاده را برد و از مظنه آگهیها و قیمتها در محلههای مختلف سر درآورد.
البته غیر از «سایت های اجاره خانه در کانادا» میتوان گزینههای جالب و اکازیون را در استانهای مختلف کانادا، در گروههای فیسبوکی مثل Home Zone (برای آگهیهای اجاره در تورنتو و حومه) و یا سایتهایی مثل Winnipeg Rental Network (مخصوص آگهیهای Winnipeg) ردگیری کرد.
اکثر این سایتها به نوعی فهرستکننده و جمعآوریکنندهٔ آگهیها هستند و امکان ارتباط مستقیم را بین مستاجرین و صاحبخانهها برقرار میکنند. راهکار دوم هم استفاده از خدمات مشاورین املاک است که برای آنهایی که حوصله یا فرصت کافی برای جستجوی شخصی ندارند، گزینهٔ بدی نیست.
اگر با یک آگهی اجاره مواجه شدید که خیلی زیادی خوب به نظر میرسید، احتمالش هست که کلاهبرداری باشد. بنابراین تا شخصاً و حضوری مکان را ورانداز و مدارک مربوطه را امضا نکردهاید، هیچگونه پرداختی انجام ندهید!
در مطلب چقدر طول می کشد در کانادا خانه بخریم درباره بازار مسکن در شهرهای مختلف کانادا توضیحات بدردبخوری پیدا میکنید. اما حالا فرض کنیم که استان و شهر مورد نظر نهایی شده و فقط مانده که در مورد محلهٔ دلخواه تصمیم بگیرید. در انتخاب محلهٔ مناسب غیر از هزینه و مقرون به صرفه بودن اجارهبها، عوامل دیگری هم هستند که شاید برخی از آنها پیش پا افتاده به نظر برسند اما باور کنید اولویتشان هیچ دست کمی از بحث اقتصادی ماجرا ندارد.
همانطور که در مطلب انواع خانه در کانادا اشاره شد، بین هزینهها و یا بایدها و نبایدهای یک خانهٔ مثلا شهری (Town House) در قیاس با یک آپارتمان و کاندو تفاوتهای هست که بد نیست با آنها آشنا باشیم. حالا محض مرور، یک نگاه مختصر به گزینههای مرسوم اجاره خانه در کانادا برای تازه واردین میاندازیم. استفاده از سایتهای اجاره خانه در کانادا هم میتواند اطلاعات بسیار مفیدی در اختیارتان بگذارد.
به گفته سازمان مسکن و وام کانادا (CHMC)، از ساختمانهای کم ارتفاع و دارای پله تا واحدهای موجود در ساختمانهای بلندتر و مجهز به آسانسور، آپارتمانهای متفاوتی در کانادا وجود دارد. بعضی از آنها امکاناتی مثل ماشین لباسشویی و خشککن و یکسری تجهیزات مشترک برای کل همسایهها دارند و در برخی دیگر حتی امکانات ورزشی هم پیدا میشود.
کاندوها واحدهایی (شبیه به سوئیت یا آپارتمان) در یک مجتمع آپارتمانی مرتفع هستند. ساکنان کاندو معمولاً به امکانات مشترکی مثل سالن بدنسازی، استخر، لابی و اتاق گردهمایی و غیره دسترسی دارند.
خانههای اشتراکی (Rooming House یا Shared House) به عبارت ساده، خانههایی هستند که هر اتاقشان جداگانه اجاره داده میشود و آشپزخانه، حمام و اتاق نشیمن بین مستاجرین مشترک است. اگر دنبال اجاره این مدل خانهها که معمولاً گزینههای ارزانی هستند بودید، دو سایت Coliving.com و Roomies.ca را در رادار داشته باشید.
خانههای شهری (Townhouses)، دوبلکس (Duplexes)، خانههای نیمه مستقل (Semi-Detached) و مستقل (Detached یا Single)، همگی در دستهبندی هاوس (House) قرار میگیرند که معمولا گزینههای گرانتر و جادارتری نسبت به سایر خانهها هستند.
در ادبیات خرید و اجاره خانه در کانادا، واحد زیر همکف (Basement Apartments) هم به عنوان یک آپارتمان در نظر گرفته میشود. بعضی از این خانهها فضای بیشتری از واحدهای بالاتر دارند و دسترسی آنها به برخی فضاهای بیرونی مثل پاسیو و محوظه چمن و پارکینگ اینها، جزو مزایایشان محسوب میشود.
واحدهای موسوم به استودیو یا واحدهای مجردی (Bachelor Units/studios) هم در آپارتمانها و هم در کاندوها یافت میشوند. این قبیل خانهها به نسبت کوچکتر و نقلیتر از سایر خانهها هستند و اتاق خواب و نشیمن و آشپزخانه و همه چیز در یک فضای جمع و جور گنجانده شدهاند.
اگر به صورت آنلاین جستجو میکنید، اکثر سایتهای معتبر از فیلترها و امکانات جستجوی پیشرفته برخوردار هستند و استفاده از آنها کارتان را به شدت راحت میکند. اگر هم از مشاور املاک کمک میگیرید که توصیه میکنم تمام نیازها و خصوصیات مورد نظرتان را از قبل مکتوب کنید که در حین مشاوره حضور ذهن داشته باشید و چیزی از قلم نیندازید. موارد زیر سوالاتی هستند که بد نیست موقع پرس و جو از مشاور املاک یا مذاکره با صاحبخانه مد نظر بگیرید:
باید از همان قدم اول توجیه باشید که اجارهبهای پرداختی، دقیقا شامل چه مواردی میشود و چه چیزهایی را در بر نمیگیرد. مثلا امکاناتی مانند آب، برق، گرمایش، تهویه مطبوع (AC)، اینترنت و تلویزیون کابلی، در خانههای مختلف متفاوت هستند. یا برفرض فضای پارکینگ برای شما هزینه اضافی داشته باشد و صاحبخانه آنرا جداگانه حساب کند. اکثر واحدها در کانادا دارای آشپزخانه مبله با تمام لوازم اصلی هستند. اما قبلا از شروع مذاکره بد نیست که این مورد را هم جویا بشوید.
اگر صاحب حیوان خانگی هستید یا قصد خرید یا به سرپرستی گرفتن دارید، اول مطمئن شوید که ساختمان یا صاحبخانهٔ مورد نظر، محدودیت و قید و بندی برای این ماجرا دارد یا نه.
بسته به نوع خانه، ممکن است برای حضور مهمان، دورهمی گرفتن یا حتی محدودیت ساعت رفت و آمد، یکسری مقررات وجود داشته باشد. پس به وقت پرس و جو، به این موارد هم یک اشارهای داشته باشید.
برخی از صاحبخانهها اجازه تغییر دکوراسیون یا دستکاری دائمی را نمیدهند. اما شاید آویزان کردن چند تا تصویر و تابلو یا نصب یک دستگاه مثل مودم روی دیوار مجاز باشد و بهتر است قبل از جدی کردن مذاکرات، همهٔ این موارد را با طرف طی کنید.
مدت اجاره خانه در کانادا فقط محدود به قرارداد یک ساله نیست و ممکن است برخی از مالکان دنبال قرارداد کوتاهتر و عدهای دیگر در پی قرارداد طولانیتر باشند.
خانههای اجارهای در کانادا معمولاً دو ماه قبل از تاریخ اسباب کشی یا تحویل کلید، در لیست آگهیها قرار میگیرند. به عنوان مثال، آپارتمانی که اول آگوست آگهی شده است، دو ماه بعد یعنی از ابتدای اکتبر در دسترس قرار میگیرد. همچنین به رسم رایج اکثر اجارهها از اول ماه شروع میشود. با این حال، استثناهایی هم هست و بد نیست که این موارد هم با مشاور املاک یا صاحبخانه چک شود.
از صاحبخانه در مورد روشهای واریز وجه سوال کنید و ببینید که از بین روشهای نقد، چک، حواله الکترونیکی یا حواله بانکی و غیره کدام یک را میپذیرد یا چه نوع خاصی از پرداخت را ترجیح میدهد.
اگر از جایی بازدید کردید و مورد پسندتان بود، حتما از زیر و بم خانه عکس بگیرید تا لااقل از ایرادات و مشکلات ظاهری خانه یک مدرکی برای روز مبادا در دستتان باشد.
اجاره واحدهای مختلف میتواند به عواملی مثل متراژ واحد، تعداد همسایهها، میزان عرضه و تقاضا و امکانات رفاهی موجود متفاوت باشد. این موارد را میتوان با یک جستجوی ساده در وبسایتهایی مثل ViewIt و Condos.ca یا اپهایی مثل Zumper و Padmapper بررسی کرد.
قبض برق - به قول کاناداییها Hydro - به طور متوسط ۵۰ تا ۸۰ دلار کانادا در ماه هزینه دارد و قبض آب حدود ۲۰ تا ۴۰ دلار تمام میشود. هزینه اینترنت و تلویزیون کابلی، در مجموع بیش از ۱۰۰ دلار کانادا آب میخورند و بسته به نوع محل زندگی، ممکن است هزینههایی برای نظافت و مدیریت زباله و این موارد هم وجود داشته باشد.
قبل از اجاره خانه در کانادا باید به صاحبخانه ثابت کنیم که از عهدهٔ پرداخت به موقع اجارهبها برخواهیم آمد. برای همین منظور میتوان از مدارک زیر برای قانع کردن صاحبخانه استفاده کرد.
برای تازه واردانی که هنوز در کانادا شغلی پیدا نکردهاند، اثبات تمکن مالی برای پرداخت اجارهٔ بیش از دو سه ماه یا ارائه یک ضامن معتبر کارساز است. به جای گزارش اعتباری هم میتوان از بانک نامه گرفت یا صورتحساب بانکی ارائه داد. در نهایت هدف همان است که گفتیم. صاحبخانه باید آسودهخاطر شود که مستاجرش امکان پرداخت چند ماه اجاره را دارد.
دریافت اولین کارت اعتباری کانادایی حداقل دو سه هفته تا یک ماه طول میکشد. از آنطرف هم چند ماه تراکنش برای ایجاد یک سابقه اعتباری لازم است. EQUIFAX و TransUnion دو نمونه از سازمانهای بزرگی هستند که کارشان رتبهبندی اعتباری در کاناداست و مهاجران میتوانند یکی از آنها را برای دریافت گزارش اعتباری انتخاب کنید. البته بین این دو مورد EQUIFAX محبوبیت بیشتری دارد و به مذاق صاحبخانهجماعت خوشتر میآید.
اجارهنامه (Lease Agreement) یک سند و قرارداد قانونی بین مستاجر و صاحبخانه است که از مواردی مثل مبلغ اجارهبها و تاریخهای پرداخت تا مقررات سیگار کشیدن در مشاعات و نگهداری از حیوانات خانگی و سروصدا و خلاصه هر موردی که مد نظر صاحبخانه باشد در بر میگیرد.
به محضی که خانه مورد نظر را پسند کنید، باید فرم درخواست اجاره را برای صاحبخانه ثبت نمایید. اگر صاحبخانه شما را به عنوان مستاجر پذیرفت، موظف است اجارهنامه را برای بررسی و امضا در اختیارتان بگذارد. بعد از انجام این روالهای قانونی، نوبت به پرداخت هزینههای لازم میشود که بسته به استان محل زندگی، تفاوتهایی وجود دارد. مثلا ممکن است لازم باشد مبلغ اجارهٔ اول و آخر را همان موقع بپردازید یا مبلغی به عنوان گرو یا برای ودیعه (Deposit) در اختیار صاحبخانه قرار بدهید.
به رسم اجارهنشینی، خانه جدید ما، پیش از این محل زندگی یک مستاجر دیگر بوده و احتمالش هست که یکسری از قبضها و خدمات، به اسم مستاجران قبلی یا صاحبخانه ثبت شده باشد. بنابراین این قضیه را با صاحبخانه یا مدیر ساختمان چک کنید و در صورت لزوم، روال اداری انتقال مالکیت را انجام بدهید.
بعد از امضای قرارداد، دریافت کلید و انتقال خدمات به نام خودتان، زمان نقل مکان و اسبابکشی فرا میرسد! فقط مراقب باشید که اکثر کاندوها و ساختمانهای آپارتمانی برای استفاده از آسانسور خدماتی یک تاریخ و زمان مشخصی را تعیین کردهاند. پس حتما برای جابجایی اسباب و اثاثیه آسانسور را از قبل رزرو کنید و هماهنگیهای لازم را با مدیر ساختمان انجام بدهید. درضمن اگر در شرف اسبابکشی هستید، مروری هم بر مطلب خرید وسایل خانه در کانادا داشته باشید.
اجارهنشینی در کانادا جدا از مقرون بهصرفه بودن، از خیلی جهات راحتی و انعطاف بیشتری در قیاس با خرید ملک دارد. اما اگر کسانی که حتی یکبار تجربهٔ آنرا داشتهاند به خوبی میدانند که اجارهنشینی هم دردسرها و چالشهای خودش را دارد. خصوصا در یک کشور غریب با همسایگانی که ممکن است هر کدام از یک گوشهٔ دنیا آمده باشند و فرهنگ و خلق و خوی متفاوتی داشته باشند. فقط اگر جایی چشمتان را گرفت، قبل از بستن قرارداد، یک تحقیق و پرس و جوی مختصر در مورد همسایهها و مشکلات ساختمان داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر در مورد سایر زیر و بمهای زندگی در کانادا، سایر مطالب ما را در بخش راهنمای ایرانیان کانادا مطالعه بفرمایید.
خیر، صاحبخانه باید پیش از ورود به آپارتمان یا خانه به شما اطلاع بدهد و فقط در شرایط خطرناک یا اضطراری حق انجام این کار را دارد.
در صورت تأخیر در پرداخت اجاره، معمولا صاحبخانه به شما اخطار میدهد و در صورت تکرار این ماجرا، امکان بلند کردن شما وجود دارد. البته طبق قوانین کانادا، بلند کردن مستاجر، سختتر از آن چیزی هست که تصور میکنید!
معمولا امکان فسخ زودهنگام قرارداد اجاره وجود ندارد اما بسته به استان محل زندگی، قوانین متفاوت است. بهرحال در شرایط خاص، میتوان با مذاکره با صاحبخانه و پرداخت یکسری هزینههای قانونی این کار را انجام داد.