حدود ۲۰ سال از زمان کشف نخستین فسیلها از انسانهای کوتاه در اندونزی میگذرد. انسانهایی با قد ۱۰۷ سانتیمتر که چهارستون دنیای علم را به لرزه درآورد و باعث شد که دانشمندان با الهام از شخصیتهای جان آر آر تالکین در داستان ارباب حلقهها، لقب «هابیت» را بر آنها بگذارند. حالا در کشف اخیر، یک سری فسیل ۷۰۰ هزار ساله با قامت ۶ سانت کوتاهتر پیدا شده که به فرضیات و احتمالات تازهای در مورد نیاکان انسان دامن زده است.
فسیلهای اولیه، قدمتی در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ هزار سال داشتند اما فسیلهای به تازگی کشف شده، چندصدهزارسال قدیمیترند. یوسوکه کایفو دانشمند ژاپنی و یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی میگوید: «ما اصلا انتظار نداشتیم که انسانهایی با قد کوتاهتر و با قدمتی تا این حد زیاد پیدا کنیم».
کشف اخیر هم در اندونزی و در ۷۰ کیلومتری کشف بیست سال پیش رخ داده است. یک استخوان فک و تکههایی از دندان در منطقهای به اسم ماتا منگه که نشان میدهد هابیتهای ۱۰۷ سانتی، اجداد و نیاکان کوتاهتری هم داشتهاند. دانشمندان بر این باورند که اینها به احتمال زیاد آخرین گونهٔ انقراضیافته از انسانهای نخستین هستند.
مجهول ماجرا اینست که نمیدانیم، آیا بین این گونه از انسانهای کوتاه یا بگوییم هابیتها، با نیاکان انسان امروزی یعنی «هوموارکتوس» یا «انسان راستقامت» یک ارتباط تکاملی وجود دارد یا خیر. سوالی که به گفتهٔ مت توچری، استاد دانشگاه لیکهد کانادا در رشته انسانشناسی، برای پاسخ به آن به تحقیقات و نمونههای فسیلی بیشتری نیاز خواهیم داشت.