شهر باستانی انطاکیه پیسیدیا در استان آنتالیای ترکیه، در اثر قرارگیری در محل رفت و آمد دو امپراتوری ایران و روم، یکی از داغترین میادین باستانشناسی است. جالب اینجاست که در ترکیهٔ آن زمان، هفده شهر باستانی به نام «انطاکیه» ساخته شده بود. اما از میان این هفده شهر، تنها آثار باستانی دو شهر از گذر زمان جان سالم به در بردهاند و همچنان به عنوان منابع مهم باستانشناسی شناخته میشوند. یکی انطاکیه پیسیدیا و دیگری انطاکیه حتای.
حالا اخیرا یک تیم باستانشناسی موفق به کشف یک اثر جالب توجه شدهاند. یک طلسم درمان سرطان که بر روی یک سنگ نفیس حکاکی شده که قدمتش به دوران هلنیستی بازمیگردد. یعنی آن دورانی که از مرگ اسکندر مقدونی در سال ۳۲۳ قبل از میلاد آغاز شده و تا فتح مصر بهدست روم در سال ۳۱ قبل از میلاد ادامه داشته است.
حالا این طلسم عجیب، شامل نقش خرچنگ (Cancer) و نوشتههایی با هدف درمان و آرزوی شفاست. و انتخاب خرچنگ در این طلسم هم، مستقیما از توصیفات جالینوس، پزشک مشهور یونان باستان، سرچشمه میگیر که تومورهای سرطانی را به پاهای خرچنگ تشبیه کرده بود. خود اصطلاح «سرطان» هم از واژه یونانی karkinos به معنای خرچنگ برگرفته شده است.
محققان بر این باورند که این طلسم احتمالاً توسط پدری برای شفای دختر بیمارش سفارش داده شده است. کشفی که بدون تردید از جمله مهمترین کشفیات سال ۲۰۲۴ در این منطقه به شمار رفته و به خوبی، رونق وردها و طلسمها را در دوران هلنیستی نشان میدهد. پژوهشگران امیدوارند که این کشف، درک عمیقتری از اقدامات درمانی و باورهای مرتبط با سلامتی در دوران باستان ارائه دهد. انطاکیه پیسیدیا، یکی از شهرهای مهم روم شرقی، نقش مهمی در تاریخ مسیحیت و معماری باستانی داشته است.