آیا ماجرای افزایش سن بازنشستگی در کانادا هم رخ میدهد؟
افزایش میانگین سن جمعیت، اتفاق ناگزیریست که دولتها را برای اصلاح قوانین بازنشستگی قلقلک میدهد. لابد فکر میکنیم در لیست کشورهایی که برای این ماجرا خیالاتی دارند، سرزمین پر جمعیتی مثل چین در قعر جدول است. در حالیکه حتی چین هم، در حال فراهم کردن مقدمات است. اما برای سایر کشورها افزایش و به تاخیر انداختن سن بازنشستگی، ماجرای دیگری دارد و میتواند کلی سبب خیر شود. و کانادا هم با این همه کسری و فقدان نیرو در بازار کار و نرخ پایین زاد و ولد، از این قاعده مستثنا نیست.
اما آیا قانون سن بازنشستگی کانادا هم در آیندهٔ نزدیک تغییر میکند؟ کشوری که بر اساس قوانین فدرال، سقفی برای بازنشستگی اجباری ندارد و از آنطرف حداقل سن دریافت کمکهای دولتی در آن ۶۵ سالگی است. همچنین شهروندان پا به سن گذاشتهٔ کانادایی، میتوانند از ۶۰ تا ۷۰ سالگی برای دریافت کمکهای دولتی یا همان طرح Canada Pension Plan یا CPP درخواست بدهند و یک کمک هزینهٔ مادامالعمر ماهانه بگیرند.
نوع دیگری از تسهیلات بازنشستگی در کانادا، کمکهزینهٔ تأمین سالخوردگان Old Afe Security یا OAS است. که آن هم به صورت ماهیانه به افراد بالای ۶۵ سال تعلق میگیرد. با وجود تمام این تسهیلات و اسامی دهنپرکن، افزایش میانگین سن جمعیت در کانادا هم اجتنابناپذیر و با شتاب زیادی در حال رخ دادن است. بر همین اساس است که دان کِر، جمعیتشناسِ کالج کینگ، در دانشگاه وسترن یونیورستی انتاریو، باور دارد افزایش سن بازنشستگی در کانادا هم رخ خواهد داد. چون تمام دلایل اقتصادی و جمعیتی برایش فراهم است!
«به عنوان یک جامعه، باید متوجه این باشیم که اگر انتخاب کردهایم بچهدار نشویم و اگر جمعیت کشورمان به سرعت در حال تغییر است، مجبوریم با پیری جمعیت تطبیق پیدا کنیم و یکی از راههایش هم همین افزایش سن بازنشستگی است». دان کِر به این نکته هم اشاره میکند که چنین اقدامی، از نظر سیاسی پیامدهای حساس و بحثبرانگیزی دارد و کمتر دولت یا سیاستمداری میتواند بدون ترس از منفور شدن به اجرای آن نزدیک شود!
موردی که حزب محافظهکار کانادا که پیش از دولت لیبرال فعلی بر سر کار بود به خوبی مزهٔ آنرا چشیده است. زمانی که دولت محافظهکار به رهبری استفن هارپر قصد داشت سن دریافت کمکهای سالخوردگی یا همان OAS و همچنین GIS را از ۶۵ به ۶۷ سالگی افزایش بدهد و نتوانست.
آنها اجرایی شدن این طرح را به آوریل ۲۰۲۳ موکول کردند. اما در سال ۲۰۱۵ لیبرالها با نخستوزیری جاستین ترودو آمدند و ماجرا را از بیخ و بن منتفی کردند. حالا یک دهه از کانادای آن سالها گذشته و شرایط اقتصادی تفاوتهای چشمگیری کرده و باید دید که آیا دولت بعدی روی چنین مورد حساس و خطرناکی ورود میکند یا خیر! در حال حاضر سن بازنشستگی در چین برای مردان ۶۰ سال، زنان کارمند ۵۵ و زنان کارگر کارخانه ۵۰ سال است. حالا این کشور پرجمعیت هم مدتیست برای افزایش ۵ سالهٔ سن بازنشستگی به تکاپو افتاده است. سوال اینجاست که آیا کانادا، با این اوضاع جمعیتی نهچندان ایدهآل، میتواند روی ۶۵ سال فعلی باقی بماند یا خیر؟
